ประวัติและภารกิจ
องค์การค้าของ สกสค. เดิมชื่อ องค์การค้าของคุรุสภา ถือกำเนิดจากพระราชบัญญัติครู พ.ศ. 2488 มาตรา 4 และมาตรา 5 โดยมาตรา 4 บัญญัติว่า “ให้มีสภาในกระทรวงศึกษาธิการ เรียกว่า “คุรุสภา” และให้สภานี้เป็นนิติบุคคล” มาตรา 5 บัญญัติว่า “คุรุสภาอาจมีรายได้ดังต่อไปนี้ (3) เงินผลประโยชน์ต่างๆ จากการลงทุน และการจัดตั้งองค์การจัดหาผลประโยชน์ของคุรุสภา”
จากมาตรา 4 และมาตรา 5 (3) ดังกล่าว กระทรวงศึกษาธิการ จึงได้โอนร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ ในสังกัดกรมสามัญศึกษา ตั้งอยู่ที่ถนนราชดำเนินกลาง มุมถนนด้านอนุสาวรีย์ประชาธิปไตย และ โรงเรียนช่างพิมพ์วัดสังเวชวิศยาราม ในสังกัดกรมอาชีวศึกษา ตั้งอยู่ที่ข้างป้อมพระสุเมรุ บางลำพู มาให้คุรุสภาดำเนินการ
การดำเนินธุรกิจในระยะเริ่มแรก แต่ละหน่วยงานต่างดำเนินการเอง โดยมีผู้จัดการและเจ้าหน้าที่รับผิดชอบแยกจากกัน เพียงแต่เปลี่ยนแต่ชื่อสังกัดจากเดิมมาสังกัดคุรุสภา และเปลี่ยนชื่อโรงเรียนช่างพิมพ์วัดสังเวชวิศยาราม มาเป็นโรงพิมพ์คุรุสภา
ต่อมาในวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2493 คณะกรรมการอำนวยการคุรุสภา ได้มีมติให้รวมกิจการร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ และโรงพิมพ์คุรุสภาเข้าเป็นหน่วยงานเดียวกันให้ชื่อว่า “องค์การค้าของคุรุสภา” โดยกำหนดวัตถุประสงค์หลักในการจัดตั้งเพื่อหาประโยชน์ให้แก่คุรุสภา และ อำนวยความสะดวกให้แก่การศึกษา มีผู้จัดการองค์การค้าของคุรุสภาเป็นผู้บริหารงาน และต่อมาเปลี่ยนชื่อตำแหน่งผู้บริหารจากผู้จัดการองค์การค้าของคุรุสภาเป็น “ผู้อำนวยการองค์การค้าของคุรุสภา”ในเวลาต่อมา
จากวัตถุประสงค์หลักในการจัดตั้ง องค์การค้าของคุรุสภาจึงมีภารกิจในการผลิต จำหน่าย และพัฒนาหนังสือ สื่อการเรียนการสอน ตรงตามหลักสูตรของกระทรวงศึกษาธิการ รวมทั้งเป็นกลไกของกระทรวงศึกษาธิการในการรักษาระดับราคาที่เป็นธรรม ของหนังสือและสื่อการเรียนการสอน เพื่อให้บริการแก่นักเรียน นักศึกษา ครูและบุคลากรทางการศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ตลอดจนส่งเสริมสนับสนุนการจัดการศึกษาของชาติ ในเรื่องสื่อการเรียนการสอนและเรื่องอื่นที่เกี่ยวข้อง
องค์การค้าของคุรุสภายึดมั่นและปฏิบัติภารกิจตามวัตถุประสงค์หลักในการจัดตั้งด้วยดีตลอดมาจนถึงปัจจุบัน ดำเนินกิจการโดยมิได้มุ่งหวังกำไรสูงสุด และไม่ได้รับเงินอุดหนุนในการดำเนินงานจากรัฐบาลหรือหน่วยงานใด แต่สามารถดำเนินกิจการจนมีผลกำไร จึงได้จัดสรรเงินจากผลกำไรสุทธิของการดำเนินงานไม่น้อยกว่าร้อยละ 20 ให้กับคุรุสภา ตั้งแต่ พ.ศ. 2495 เป็นต้นมา เพื่อสนับสนุนกิจกรรมของคุรุสภา และจัดสรรอีกส่วนหนึ่งให้กับหน่วยงานในสังกัดกระทรวงศึกษาธิการควบคู่กันตลอดมา
ต่อมาพระราชบัญญัติสภาครูและบุคลากรทางการศึกษา พ.ศ. 2546 ในบทเฉพาะกาลมาตรา 83 กำหนดให้โอนองค์การค้าของคุรุสภา ไปเป็นของสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมสวัสดิการและสวัสดิภาพครูและบุคลากรทางการศึกษา และกำหนดให้มีการปรับปรุงการบริหารจัดการองค์การค้าของคุรุสภาให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลง และมีประสิทธิภาพสามารถแข่งขันอย่างเสรีได้ องค์การค้าของคุรุสภาจึงได้ใช้ชื่อใหม่ว่า องค์การค้าของสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมสวัสดิการและสวัสดิภาพครูและบุคลากรทางการศึกษา หรือ องค์การค้าของ สกสค. และยังคงดำรงวัตถุประสงค์หลักในการส่งเสริมและสนับสนุนการจัดการศึกษาของกระทรวงศึกษาธิการในเรื่องหนังสือ สื่อการเรียนการสอน วัสดุอุปกรณ์การศึกษา และเรื่องอื่นที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาต่อไป
ปัจจุบันองค์การค้าของ สกสค. มีร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ 9 สาขา ได้แก่ ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ราชดำเนิน (ปิดปรับปรุงวันที่ 16 กุมภาพันธ์ 2562 เป็นต้น) ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์คุรุสภา ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ลาดพร้าว ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ราชบพิธ ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ท้องฟ้าจำลอง ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์สนามกีฬาแห่งชาติ ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์ฟิวเจอร์ พาร์ค รังสิต ร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์อิมพีเรียล เวิลด์ สำโรง และร้านศึกษาภัณฑ์พาณิชย์อ้อมน้อย และมีร้านค้าตัวแทนกระจายอยู่ทั่วประเทศ เพื่อให้บริการจำหน่ายสินค้าทางการศึกษาและสินค้าอื่น มีโรงพิมพ์องค์การค้าของ สกสค. ตั้งอยู่ถนนลาดพร้าว ผลิตหนังสือเรียนสื่อการเรียนการสอน และรับจ้างพิมพ์งานทั่วไปและข้อสอบ รวมทั้งมีโรงงานผลิตอุปกรณ์การศึกษา ได้แก่ โรงงานอุตสาหกรรม 1 มีหน้าที่ผลิตอุปกรณ์วิทยาศาสตร์ สื่อการเรียนการสอนและสารเคมี และ โรงงานอุตสาหกรรม 2 มีหน้าที่ผลิตเครื่องแบบเครื่องใช้นักเรียน ครุภัณฑ์ทางการศึกษา เครื่องจักรและวัสดุทางการพิมพ์
